Bir zamanlar yalnızca çobanların, yaylacılarının ve yaban hayvanlarının sessizliğini paylaştığı Doğu Karadeniz yaylaları, bugün betonarme yapılar ve kaçak binalarla kuşatılmış durumda. Kaçak yapıların hızla çoğalması, bölgedeki doğal ekosistemi tehdit ederken Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Derneği Başkanı Prof. Dr. Coşkun Erüz, ciddi uyarılarda bulundu:
“Son yıllarda nasıl bir düzen oluştuysa insanlar yaylalara adeta akın etti. Sadece Trabzon ve çevresindeki illerde yaklaşık 100 bin kaçak yapıdan bahsediyoruz.”

Doğal güzellikler tehdit altında
Artvin, Giresun, Gümüşhane, Rize ve Trabzon başta olmak üzere Doğu Karadeniz’in neredeyse tüm yaylaları, son 10 yılda hız kazanan kaçak yapılaşmanın baskısı altında. 2018 yılında çıkarılan “imar barışı” düzenlemesi sonrası bazı yapıların yıkımları gündeme gelse de betonarme kaçak inşaatların artarak sürdüğü belirtiliyor. Geleneksel mimari hızla yok olurken, çok katlı ve ruhsatsız binalar yaylaların doğal dokusunu bozuyor.

“Meralar yalnızca hayvancılığa ayrılmalı”
Prof. Dr. Erüz, yasal çerçeveyi hatırlatarak, meraların hayvancılık dışında hiçbir amaçla kullanılmaması gerektiğinin altını çizdi:
“Ülkemizin, özellikle Karadeniz’in kanayan yarası meraların tahribatıdır. Kanun açık; belediye ya da köy sınırları içinde bile meralar hayvancılık dışında bir amaçla tahsis edilemez. Yaylalara kalıcı yapı yapılması mümkün değildir. Osmanlı döneminde bile meralara izinsiz müdahale edemezdiniz. Bugünse devlet ilgilileri görmezden geliyor. Uydu görüntüleriyle dahi kaçak yapılar tespit edilebilir ama adım atılmıyor.”

Erüz’e göre bu durumun bir diğer sonucu, yaylacılık yapan hayvancılar için büyük bir mağduriyet oluşturuyor:
“Hayvanlar koku yapıyor diye, kirlilik oluşturuyor diye yaylalardan kovuluyorlar. Oysa meralar sadece hayvancılığa ayrılması gereken alanlardır.”

“100 bin kaçak yapı var”
Mera ve yaylalardaki betonlaşmanın acil önlemler gerektirdiğini vurgulayan Erüz, “Kaçak yapıların hiçbir yasal dayanağı yok. Trabzon’un Barma Yaylası hem sit alanı hem de tescilli mera olmasına rağmen burada 160 kaçak yapı var. Bu kadar bilgi ve teknolojinin olduğu bir çağda böyle bir tablo kabul edilemez. Devletin ‘görmedim, duymadım’ yaklaşımı sürdükçe bu sorun büyümeye devam eder” ifadelerini kullandı.

“Kaçak yapılara yol, elektrik verilemez”
Erüz, mevcut yasaların uygulanması gerektiğini belirterek şunları ekledi:
“Meralar hiçbir şekilde işgale konu edilemez. Eğer kaçaksa devletin yol, elektrik ve su hizmeti vermesi de doğru değil. Bu şekilde devlet kendi malını kendi eliyle yağmalatıyor. Son yıllarda Gümüşhane, Trabzon ve çevre illerde durum giderek kötüleşiyor. Bir an önce ciddi tedbirler alınmazsa bu doğal alanlar tamamen betonlaşacak.” Haber MERKEZİ